Review - Samsung 8TB 9100 PRO - De eerste Gen5-drive met 8TB capaciteit
In dit artikel:
Samsung breidt zijn 9100 PRO-familie uit met een 8TB-variant, waarmee het de eerste consumenten-M.2-ssd met PCIe Gen5 en die capaciteit op de markt brengt — in Nederland en België is deze uitvoering als eerste beschikbaar. Waar eerdere 9100 PRO-modellen tot 4TB gingen, realiseert Samsung 8TB door een dubbelzijdig pcb te gebruiken met vier NAND-chips (elk opgebouwd uit 2TB aan 1Tb V-NAND-dies, 8e generatie, 2400MT/s). Daardoor is de drive iets dikker (ongeveer 3,35 mm tegenover 2,2 mm bij enkelzijdige modellen).
Hardware en prijs
De 8TB behoudt Samsungs eigen Presto-controller (5nm, pentacore, acht flashkanalen) en krijgt een grotere DRAM-voorziening: een 8GB LPDDR4x-chip, waardoor de gebruikelijke 1GB DRAM per TB wordt gehaald. De schijf is verkrijgbaar met of zonder heatsink; de adviesprijzen liggen rond €1.049 (zonder) en €1.069 (met heatsink).
Testopstelling en meetmethoden
De reviewers testten op een Z790-platform met een Core i7-13700K en 128GB DDR5, waarbij een ramdisk werd gebruikt om systeemopslag als bottleneck uit te sluiten. De testset combineert synthetische tools (AS SSD, ATTO, CrystalDiskMark) met praktijkbenchmarks (PCMark 10 Storage, een zware consistency-test) en een realworld kopieertest. Belangrijk is dat men ook het energieverbruik meet voor Gen5-drives met een aangepaste riser en een INA226-stroommeter gekoppeld aan een Arduino, zodat vermogen tijdens load en idle nauwkeurig wordt gelogd. Daarnaast zijn er thermische tests en SLC-cachemetingen.
Prestaties
Sequentieel lezen haalt in de praktijk ongeveer 10,5 GB/s; op dat vlak verslaat hij niet alle concurrenten zoals sommige Silicon Motion-gestuurde modellen, maar bij random lezen scoort de 8TB-9100 PRO hoog. Sequentieel schrijven is niet toonaangevend (Crucial T710 doet het beter) en in veel randomtests blijven Silicon Motion-drives sneller. Bij multithreaded random writes behoort de 8TB-variant wel tot de snelsten. In CrystalDiskMark scoort de 8TB vergelijkbaar bij QD8 en iets beter bij QD1 voor lezen.
Cache en duurzaamheid
Dankzij een zeer ruime pseudo-SLC-cache van bijna 2TB kun je lange sequentiële schrijftaken op volle snelheid uitvoeren: schrijfsnelheden naar die cache liggen rond 5,7 GB/s (5,9 GB/s met heatsink). Zodra de cache vol raakt valt de snelheid terug naar circa 1–1,5 GB/s. In de praktijk kun je ongeveer 2TB schrijven voordat die terugval optreedt.
Warmte en energie
De 8TB-uitvoering verbruikt meer energie en produceert meer warmte dan kleinere varianten door de extra chips; sequentieel lezen kan rond de 9W trekken. Goede koeling is dus aan te raden. Zonder heatsink throttlede de drive in tests bij ongeveer 66°C; met heatsink gebeurde dat bij ongeveer 68°C. De throttlesnelheid blijft stabiel rond ~1,5 GB/s.
Consistentie en gebruiksscenario’s
Samsung’s modellen blijven sterk in lange, zware Consistency-tests: degradatie is beperkt en herstel (garbage collection) verloopt vlot. Door de combinatie van zeer hoge capaciteit en Gen5-snelheden richt Samsung zich op toepassingen als lokaal draaien van grote AI-modellen en omvangrijke gamebibliotheken — situaties waarin veel snelle opslag in een consumentenformfactor gewenst is.
Conclusie en prijswaardering
Prestaties van de 8TB-9100 PRO liggen in lijn met de kleinere 9100 PRO-modellen: solide en vaak snel, maar niet in alle categorieën de beste. De echte meerwaarde is de capaciteit in combinatie met Gen5 in een M.2-formaat; dat maakt dit model momenteel vrijwel uniek voor consumenten. Het prijskaartje van rond €1.000 is fors, maar per terabyte valt het relatief gunstig uit; verwacht dat prijzen op termijn zullen dalen. De testers belonen de drive voor zijn nichepositie en geven hem een hoge beoordeling vanwege de combinatie van capaciteit en moderne interface.