.Geek - Terug in de tijd #45 - Amazon 'failliet', LimeWire-lynch en Intel-overstap
In dit artikel:
In deze terugblik van Tweakers worden ontwikkelingen uit juni 2000, 2005, 2010 en 2015 opnieuw belicht, waarbij wordt ingezoomd op technologische hoogte- en dieptepunten, bedrijfsstrategieën en regelgeving.
Juni 2000 stond voor Microsoft in het teken van de release-to-manufacturing van Windows Millennium Edition (ME), een opvolger van Windows 98 die later berucht werd vanwege traagheid, bugs en compatibiliteitsproblemen. Tegelijk lanceerde het bedrijf de programmeertaal C#, bedoeld als gebruiksvriendelijker alternatief voor C++. Ook kocht Microsoft destijds gamestudio Bungie, wat leidde tot het succes van Halo als Xbox-launchtitel en een stevige positie van Microsoft in de game-industrie. Amazon verkeerde rond die tijd financieel in zwaar weer, nabij een faillissement door flinke verliezen, maar overleefde dankzij investeerders en strategische aanpassingen, waarna het bedrijf in 2001 voor het eerst winst boekte. Nokia experimenteerde intussen met het streamen van video’s op mobiele telefoons, een concept dat destijds niet aansloeg, maar de basis legde voor latere succesmodellen met 3G en smartphones zoals de iPhone.
Apple maakte in juni 2005 bekend te switchen van IBM PowerPC-chips naar Intel-processors voor zijn Macs, vanwege betere prestaties en energie-efficiëntie. Dit leidde tot de introductie van de emulator Rosetta om oudere software compatibel te houden, maar bracht ook het einde van Mac OS Classic. Een decennium later verruilde Apple Intel weer voor eigen Arm-gebaseerde chips, uit onvrede over Intels prestatiewinsten. Ook op het terrein van draadloze netwerken waren toen eerste stappen zichtbaar: de NS experimenteerde met betaalde wifi op stations en in 2005 volgde een test met gratis wifi in treinen, die destijds wegens hoge kosten werd stopgezet, maar vanaf 2010 opnieuw werd ingevoerd. Tegenwoordig is wifi in treinen gratis en breed beschikbaar.
Op mediagebied stond Videoland in 2005 onder druk door illegale downloads. Een eerste poging om legaal films digitaal te verhuren mislukte, maar in 2007 werd Videoland on Demand geïntroduceerd. Na de overname door RTL in 2013 veranderde het platform naar een abonnementsdienst, net nadat Netflix haar Nederlandse intrede had gedaan en populair werd.
Sony introduceerde in 2010 PlayStation Plus, een abonnementsdienst voor gamers waarmee men onder meer maandelijks gratis games ontving en later online multiplayer moest activeren. Rond dezelfde tijd zette Nederland belangrijke stappen in contactloos betalen via NFC-passen, waarbij de NS stations als eerste plekken waren waar dit werd geaccepteerd. Tegen 2015 was Nederland Europees koploper in contactloos betalen, terwijl België hierin achterbleef.
Ook de illegale muziekpiraat LimeWire verdween in 2010 na juridische stappen door platenmaatschappijen. Dit markeerde het einde van het p2p-tijdperk en maakte plaats voor legale streamingdiensten zoals Spotify, en later Apple Music, dat in 2015 ondanks een late start al zo’n 80 miljoen abonnees had. Apple moest daarbij wel tegemoetkomen aan artiesten zoals Taylor Swift over betalingen tijdens proefperiodes.
Op het gebied van privacy was Facebook in juni 2015 in België aangeklaagd vanwege het plaatsen van trackingcookies bij niet-ingelogde gebruikers zonder toestemming. Hoewel de rechter de klacht aanvankelijk honoreerde, werd dit bekrachtigd in hoger beroep teruggedraaid. In Nederland won een vrouw die slachtoffer was van wraakporno een rechtszaak tegen Facebook, waarbij het platform gedwongen werd persoonsgegevens van een daderaccount te verstrekken. Ondanks een onderzoek bleef de dader onvindbaar.
Ten slotte werd in 2015 na jaren onderhandelen het definitieve einde van roamingtarieven binnen de EU beklonken, waardoor bellen, sms’en en internetten in andere EU-landen gratis werd, met een verlenging tot ten minste 2032. Dit verlaagde kosten voor consumenten en stelde eisen aan de verbindingskwaliteit en toegang tot noodcommunicatie in het buitenland.
Deze terugblik toont hoe technologische innovaties, bedrijfsovernames, juridische processen en beleidsbesluiten de afgelopen decennia de digitale en communicatiesector hebben vormgegeven en ingrijpend veranderden.