.Geek - Redactieblog #21 - Zou je een telescoop downloaden?
In dit artikel:
De auteur besluit in plaats van een dure instap-telescoop te kopen er eentje zelf te 3D-printen, omdat telescopen snel prijzig worden en hij bang is geld te verspillen aan iets waar zijn interesse weer op kan doven. Hij volgt een actieve online community rond de Hadley-telescoop van astrofotograaf Jonathan Kissner: een ontwerp dat goedkope materialen combineert met 3D-geprinte onderdelen om prestaties te benaderen van veel duurdere kijkers.
Het ontwerp is een Newtoniaanse telescoop met een primaire spiegel van 114 mm en een brandpuntsafstand van 900 mm; de secundaire spiegel is een klein rond spiegelvlak dat het beeld naar het oculair leidt. De optische onderdelen (spiegels en oculairs) koop je los — een set spiegels kost circa €30, oculairs beginnen rond €5 — terwijl de behuizing en structuurelementen door de auteur zelf werden geprint. Het ontwerp is een open constructie bestaande uit twee ringen met een tussenring voor stevigheid, zonder gesloten buis, wat flink filament en printtijd scheelt. Voor de stangen gebruikt hij 12 mm metalen stafjes (of hout als alternatief) en eenvoudige bevestigingsmiddelen; totale materiaalkosten komen uit op ongeveer €42–50, wat aanzienlijk goedkoper is dan een vergelijkbare kant-en-klare telescoop (ongeveer €250 in Nederland).
De auteur beschrijft de verwachtingen en de eerste ervaringen: hij was aanvankelijk sceptisch tijdens het afstellen op afstandsobjecten, maar bij een heldere nacht bleek de maan met een 25 mm-oculair mooi scherp en bijna beeldvullend zichtbaar. Fotograferen door de telescoop bleek lastiger vanwege trillingen en uitlijning; daarom ontwierp hij een 3D-geprinte adapter voor een oude Lumix LX7-camera om lens en oculair uit te lijnen. Die adapter vergt nog wat optimalisatie, maar het begin is er.
Het verhaal benadrukt twee voordelen van zelf bouwen: de lage kosten die de drempel verlagen om te proberen, en de mogelijkheid om het ontwerp aan te passen en stap voor stap te verbeteren. De auteur rekent voor welke onderdelen hij printte en kocht en zegt dat het project laat zien wat een 3D-printer kan opleveren: een functionele telescoop voor een fractie van de prijs van een commerciële variant. Tegelijk erkent hij beperkingen — vooral in stevige montage en fotomogelijkheden — maar ziet genoeg potentie om verder te optimaliseren en plezier te blijven hebben van het zelfbouwtraject.