Achtergrond - Apple dreigt EU deels te verlaten door DMA om jou bang te maken

In dit artikel:

Apple verzet zich tegen de Digital Markets Act (DMA), de nieuwe EU-regelgeving die grote techbedrijven als “poortwachters” moet dwingen concurrentie op hun platformen mogelijk te maken. De Europese Commissie vroeg om feedback op de wet; Apple reageerde zowel achter de schermen als met een openbaar statement waarin het waarschuwt dat de DMA het bedrijf dwingt functies te wijzigen en alternatieve appstores te faciliteren. In mediabriefings — waar soms anonieme dreigingen naar buiten kwamen — zou Apple bovendien hebben gesuggereerd dat sommige producten of diensten mogelijk niet in de EU verschijnen als de wet in de huidige vorm blijft bestaan.

De kern van Apples bezwaar is dat de regels volgens het bedrijf ongelijk zouden uitpakken (Apple noemt bijvoorbeeld Samsung als vergelijking). De Commissie rekent echter niet op verkoopvolume per se, maar op de poortwachtersfunctie in een specifiek ecosysteem: Apple heeft die positie op iOS, Samsung niet op Android. Google is wél als poortwachter voor Android aangemerkt en valt dus onder de DMA.

Historisch gezien past Apple zich aan lokale wetgeving aan, zelfs wanneer dat tegen door het bedrijf geprezen waarden ingaat — bijvoorbeeld censuur en datalocalisatie in China. Het verschil met de EU is dat de Unie weinig directe drukmiddelen heeft zoals productiefaciliteiten in China; hier heeft Apple vooral marktmacht door het grote aantal Europese klanten (ongeveer een kwart van de omzet). Die klanten kan Apple proberen te mobiliseren: publieke communicatie over blijvende beschikbaarheid van producten is een effectief drukmiddel in democratische samenlevingen, omdat politici gevoelig zijn voor kiezersreacties.

Het dreigen met uitstel of uitblijven van releases is geen nieuw instrument: Meta stelde bijvoorbeeld Threads in Europa uit en bracht andere producten beperkt uit. Vaak blijken zulke dreigementen niet volledig uitgevoerd; veel Amerikaanse techfuncties verschijnen sowieso later in Europa door talenondersteuning en lokale aanpassingen (bijv. Nederlandse Siri, HomePod, Vision Pro). Ook in het verleden leverde Apple weerstand bij nationale toezichthouders, zoals bij betaalmethodes voor datingapps.

Het doel van Apples publieke en private communicatie lijkt tweeledig: wetgevers beïnvloeden en de publieke opinie mobiliseren. Uiteindelijk blijft de juridische realiteit dat wie in de EU wil opereren aan lokale wet- en regelgeving moet voldoen; als het tot een clash komt, worden besluiten meestal juridisch uitgevochten.